Khadak

Regie: Peter Brosens en Jessica Woodworth
Gezien: Kijkhuis, Leiden (15 november, 2007)

Khadak is de eerste lange speelfilm van Brosens en Woodworth, regisseurs die voorheen documentaires maakten: City of Steppes, State of Dogs en Poets of Mongolia. De Belgische Brosens en de Amerikaanse Woodworth zijn sindsdien vertrouwd met het kale en desolate van het landschap van Mongolië. Maar meer nog, ze begrijpen de symboliek en de poëzie van de cultuur. In Khadak blijven zij er naar op zoek en dat siert de film.

Khadak gaat over Bagi, een schaapherdersjongen in Mongolië. Bagi is voorbestemd om sjamaan te worden. Zijn gehoororgaan is bijzonder gevoelig. Zo kan hij bijvoorbeeld horen wanneer een schaap de weg kwijt is geraakt. Bagi is een fijnbesnaarde jongen die houdt van zijn paard en zijn kudde. Tijdens een zoektocht naar een verloren schaap krijgt Bagi een epileptische aanval. De visioenen die hij daarbij krijgt zijn nogal verontrustend. De sjamane kan hem er ternauwernood uit halen. Zij weet nu zeker dat Bagi zijn predestinatie niet mag ontlopen. Maar Bagi wil het niet aan. Als de kudde wordt getroffen door een mysterieuze ziekte worden Bagi en zijn familie door de overheid gedwongen het platteland te verlaten om naar een buitenwijk van de stad te verhuizen. Dit is op zijn zachtst gezegd een cultuurshock. De sjamane probeert door veel lawaai te maken (bijvoorbeeld het stuk gooien van flessen) de aandacht van Bagi te trekken die inmiddels is beland in een tehuis voor geesteszieken. Het verhaal is fictief maar heeft een hoog gehalte van kritiek in zich want in werkelijkheid wordt de druk op de nomaden inderdaad steeds groter.

Khadak voert je mee. Verwacht geen snelle montage of actie. De dynamiek moet gezocht worden in de magie van de beeldtaal die traag is. De film is opgebouwd uit vooral long en wide shots. De dialogen zijn onsamenhangend. Mocht je de draad even kwijt zijn, laat je dan gewoon meevoeren door de fotografie en de sound track want die zijn prachtig. Het gebruik van de traditionele blauwe sjaals, de khadaks (‘stukjes hemel’), in het besneeuwde landschap is een pracht vondst. De scheiding van Bagi met zijn paard is hartverscheurend. Door de ogen van cameraman Rimvydas Leipus krijgt Khadak een desolate schoonheid. De niet-professionele acteurs geven de film een oorspronkelijkheid die zo nu en dan documentair aan doet. Op het
festival in Venetië werd de film vorig jaar bekroond met de Luigi De Laurentiis-prijs. Voor deze twee documentairemakers is dit een terechte erkenning. Met Khadak hebben zij een meeslepende speelfilm afgeleverd. Ga dit zien!

Geen opmerkingen: