Doubt (inclusief audio)

Regie en scenario: John Patrick Shanley
Waar: Trianon, dagelijks 19:00 en 21:30 uur (check web site )

Doubt is een Pullitzer Prize (2005) toneelstuk van John Patrick Shanley. Om het gepast te vertalen naar het witte doek is een hele uitdaging. Of Shanley daarin is geslaagd is niet helemaal zeker. Wat wél zeker is, is dat de cast overtuigt. En zo wordt Doubt toch een aangrijpende film over vooroordelen, roddels en onderdrukte gevoelens.

Doubt speelt zich af in 1964. Father Flynn (Philip Seymour Hoffman) is een populaire priester op een katholieke lagere school in the Bronx waar vooral Ierse en Italiaanse immigrantenfamilies wonen. Met zijn preken weet hij de kerkgangers te ontroeren en aan het denken te zetten. Zuster Aloysius Beauvier (Meryl Streep) is het schoolhoofd en een hele strenge, voor zichzelf én voor de kinderen. Ze is het prototype van de non zoals we die kennen uit de jaren 50 films. Flynn wil het allemaal wat losser. Voor de 12-jarige Donald Miller (Joseph Foster) heeft hij een zwak. En dus komt er een moment dat Aloysius hem ernstig verdenkt van het plegen van ontucht. De naïeve zuster James (Amy Adams) brengt de zaak aan het rollen hoewel ze Flynn later onvoorwaardelijk steunt.

Philip Seymour Hoffman speelt de sterren van de hemel. Wat is het een genot om naar een acteur van zijn kaliber te kijken! Moeiteloos kruipt hij in de huid van zijn personages. Als je Truman Capote overtuigend weet neer te zetten en de sluwe Andy in Before the Devil knows you’re dead of in Doubt de charismatische en sympathieke, gedreven Father Brendan Flynn, dan heb je heel wat registers open te trekken. Hoffman doet het moeiteloos (link naar NPR interview met Hoffman over zijn rol als Capote). De camera houdt van hem en wij als kijker gaan daar moeiteloos in mee. En Hoffman weet dat. Desondanks is zijn spel niet verwaand of mechanisch maar juist integer en gedegen.

De rol van zuster Aloysisus is natuurlijk koren op de molen voor Streep die als rijpe actrice vooral bitches is gaan spelen. Met de gevoelige rollen van vroeger zoals in Sophie’s Choice, Silkwood of the Bridges of Madison County heeft het niets meer te maken. Streep, als method actress, weet heel goed waar ze de motivatie vandaan kan halen en hoe ze die kan gebruiken in lichaamstaal. Samen met Hoffman levert dat intense scenes op. Zo heerst er een interessante spanning tussen de twee wanneer ze eigenlijk iets doen dat tegen het Protocol ingaat: zonder een derde aanwezige gaan ze samen een vertrek in, in dit geval het kantoor van zuster Aloysius. De emoties lopen hoog op en er zijn maar weinig acteurs die een dergelijke scène zo mooi kunnen uitspelen als Hoffman en Streep. Weliswaar dat Streep daarbij veel meer een karikatuur is van de strenge non dan Hoffman een karikatuur is van de onvermurwbare priester. Aloysius heeft geen mededogen en zal niet buigen. Ze heeft maar een doelstelling: Flynn ten val brengen. Genoeg materiaal dus voor een heus drama met toch nog een verrassend eind.

Shanley werkt sterk vanuit de traditie en dat siert de film. Het is hier en daar wat traag. Soms werkt de cameravoering (Roger Deakins en Matt Turve) op de lachspieren. Een scheef kader om een boodschap van naderend onheil over te brengen gaat de kijker anno 2009 misschien wat ver. Ook het weer (storm en regen) wordt regelmatig als stijlmiddel ingezet om de conflicten te benadrukken. Over het algemeen is de cameravoering fantasieloos en wat plat, daarentegen wordt licht en donker goed uitgebuit. Er is verder niets aan te merken op de film set en de aankleding. De plaatjes van de straten hebben een poëtische schoonheid.

Zowel Hoffman als Streep zijn genomineerd voor een oscar. Streep voor de beste vrouwelijke hoofdrol en Hoffman voor de beste mannelijke bijrol. En dat is toch wel opmerkelijk. Streep is zeker aanwezig maar het is uiteindelijk Hoffman die de film domineert en de show steelt.